Burela

Se miramos ao blog toponimia de Burela pode ser varias cousas:

BURELA

Este topónimo, de orixe prerromana,  debe facer referencia á súa situación a rentes do río Burellum (*Burelo). O nome do río aparece nun documento  de 1096: 

 "Ecclesiæ Sancti Juliani de Noys, quæ habet jacentiam litore maris inter Burellum et Auris"
Ou sexa, "na beiramar entre os ríos Burellum e Ouro. 
Talvez correspondese cunha*(uilla) Burella, a rentes do dito río, onde estaría inicialmente a igrexa de Santa María, tal como figura nun documento do 1124:
 ".... De Torrentes usque ad aquam de Lacu post partem regis sancta Maria de Burela sancta Maria de Ceruo sancta Maria de Liano .." (cf. ITGM).

Este topónimo foi estudado por filólogos como E. Bascuas, que o interpretou como diminutivo en -ella dunha forma *bura, cun significado similar a "fervenza", e derivado da raíz indoeuropea *bher- 'ferver', frecuente na hidronimia europea (mesma orixe que a de Riobarba", a partir de "río Barba" no Vicedo ou Barbas en Cerdido). Cf. p. 24 e ss. de E. Bascuas, 2014 "Novos estudos de hidronimia paleoeuropea galega".

O Nomenclator rexistra outros dous núcleos de poboación con este topónimo, A Burela (Carballido, A Fonsagrada) e Burela (Domaio, Moaña), así como coa forma Borela en Cotovade. Tamén outra Borela en Meira (Pontevedra), atestada no dicionario de Madoz (séc. XIX).

En Ben Falado temos varias hipóteses máis. Boullón di que é xermánico.

Pero a nos interésanos ver ou pescudar a orixe céltica do topónimo, no seu caso, é así?

Pois imos ver comparativamente nos documentos anteriores falan de documentos de 1096, 1124,... pero non existía Burela antes?

A Galpedia di que

Historia

A historia de Burela remóntase aos tempos prerromanos. Os restos máis antigos de poboacións achados na zona corresponden ao Castro de Burela situado na parte extrema do cabo. Foron os habitantes destes castros, a poboación castrexa, a que deixou un dos emblemas do concello, o Torque de Burela -que actualmente se atopa no museo Provincial de Lugo-, e que forma parte do escudo de Burela.

Ademais temos Mámoas "as tetas da vinculeira" desde o cabo Burela en novacarta.eu. Pois si podemos asegurar a existencia de habitantes destacados que fan castros, os mellores torques de Galicia, mámoas, 1500 anos antes, polo menos, dos textos que se citan... E xa citamos o topónimo celta no mesmo centro da cidade, con Cinoche, racial, posible nome do castro.

Logo veremos varias versións de posible orixe celta, xa que bur pode ser

bur could be a grammatical form of: ur » e ur

ur1, m. (gs. & npl. ~a, gpl. ~).Lit: Border, edge. ~ críche, border of territory, frontier. Ar ~ na mara, on the edge of the sea. Ar ~ na slí, by the side of the road. Os ~ an locha, above the shore of the lake. Go hura an domhain, to the ends of the earth. ~ in ~, from end to end. ~ le h~, edge to edge, side by side.

ur-2, pref. 1. Before, ante-, pro-. 2. (Intensifying) Very.

Así que burdión poidese ser refuxio de fronteira, ou garita de fronteira, ou antes do refuxio. Dión é tellado ou refuxio.

Ou ben búr, que é unha forma gramatical de úr (nominativo) con significado de fresco, novo:

úr2, m. (gs. úir). 1. Anything fresh or new. An t-~ is an críon, the fresh and the sere; the young and the old. S.a. críon11. 2. ~ olla, wool-grease. Olann faoi ~, wool in the grease. An t-~ a bhaint as an olann, to remove the yolk from the wool.

úr3, a1. 1. (a) Fresh. Duilliúr ~, fresh foliage. Buinneán ~, fresh, green, shoot. Im ~, fresh, unsalted, butter. Feoil, iasc, ~, fresh meat, fish. Aer ~, fresh, invigorating, air. Uisce ~, fresh, newly-drawn, water. Adhmad ~, unseasoned timber. Leathar ~, untanned leather. Cneá ~, fresh, recent, wound. Tá tú chomh h~ óg is a bhí tú riamh, you are as fresh and young as ever you were. (b) New. Éadaí ~a, new clothes. Dearcadh ~, new, different, outlook. Dóigh ~ le rud a dhéanamh, new, novel, way of doing sth. Níl scéal ~ agam ná seanscéal, I have nothing new or old to relate. Talamh ~, newly-reclaimed, newly-cultivated, land. Saol ~, new mode of life. 2. Free, liberal. Tá siad ~ faoi bhia, they are hospitable in regard to food. D’ól sé go h~ é, he drank it freely, with relish. 3. Moist. Tá an bhó ~, the cow is coming into heat.

úr4 = iúr. (teixo) fronteira do teixo

úr5 = bhur.

e eala é

eala1, f. (gs. ~, pl. ~í).1. Swan. ~ bhalbh, ghlórach, mute, whooper, swan. S.a. cráin11. 2. Fig: Noble person.

Así que Burela pode ser fronteira do cisne, fronteira de persoas nobres ou novos cisnes ou novas persoas nobres (e alí había  persoas nobres, posuidoras nobres de torques) ou fronteira do teixo, ou novo teixo...

Ou persoas moi (bur) nobres.