Padrón, padrón, patrón

Submitted by admin on Wed, 10/19/2022 - 18:01

Dise que patrón vén de patronus (protector en latín).

Das 7 acepcións galegas, imos quedarnos coa 2

Patrón Santo titular dunha igrexa ou considerado protector dunha poboación ou dun determinado grupo. A Virxe da Asunción é a patroa de Beariz. SINÓNIMOS padroeiro, padrón Santo Isidro é o patrón dos labradores. SINÓNIMOS avogado, padroeiro, padrón

Polo tanto esa acepción -e válida para Padrón e padrón, sinónimos dese patrón.

Imos ao celta e temos

patrún, m. (gs. & npl. -úin, gpl. ~). Pattern. 1. Model. ~ páipéir, paper pattern. Foundry:~ múnlaithe, casting pattern. Phot:~ gearrtha, cutting shape. I b~ le rud, patterned on sth. 2. Sample. Leabhar ~, pattern book. 3. Design. ~ ar bhrat urláir, pattern on carpet. 4. Example. ~ a thógáil le duine, to take pattern by s.o. ~ ban Éireann, paragon of Irish women. (Var:pátrún1)

E pátrún, m. (gs. & npl. -úin, gpl. ~).1. Patron. (a)~ cúise, ar chúis, patron of a cause. (b) Patron saint. 2. Pattern, festivities connected with patron saints day.

Así que o santo patrón ou padrón vén de pátrún. Non? Imos mirar na Historia de Irlanda para poder decidilo.

Tony Mulqueen, un irlandés, contestando á pregunta What remnants of Paganism still exist in normal Irish life?

Que restos do paganismo aínda existen na vida normal irlandesa?  Vou describir un día típico do patrón, que ten longas raíces precristiás. En primeiro lugar, non obstante, gustaríame abordar o termo paganismo. No seu sentido tradicional, Pagan significa non crente, e leva o mesmo golpe despectivo que o infiel árabe (Kafir). E as terras precristiás non tiñan unha relixión unificada do paganismo, senón moitos competidores. É por iso que as cidades romanas e gregas adoitan construír un Panteón ("para todos os deuses") porque había moitos deles. E como todas as Deidades patronais, cada unha era particular para un grupo de clientes. Por exemplo, os soldados romanos adoraban a Mitra, o deus que coidaba a fortuna dos soldados.

Os romanos non estaban enfadados porque os cristiáns fosen dunha fe diferente. Importaron un ou dous deuses novos con cada conquista. Unha fe nova máis non era gran cousa. O que se opuxeron as autoridades romanas foi a demonización de tipo talibán doutras relixións, mentres que os cristiáns recrutaban constantemente e con enerxía para as súas. O proselitismo non lles sentou ben aos romanos: equivalía a traizón.

Agora imos ao Día do Patrón. Os días do patrón ocorren por toda Irlanda e están espallados ao longo do ano. "Patrón" provén de "Pátrún", a palabra irlandesa para a Deidade Patrona, e orixinalmente veneraba a un Patrón, ou deus local, que era especial para unha determinada zona. Coa chegada do cristianismo, as divindades locais transformáronse convenientemente en Santos Patronais, que veían polo benestar dunha determinada rexión. En lugar de prohibir unha práctica antiga, os cristiáns irlandeses apropiáronse do evento, construíron unha gruta cunha estatua da Virxe María e fixaron o aniversario do Santo nomeado para que coincida co Día do Patrón local.

O exemplo que vou poñer é o Día do patrón de Naomh Gobnait da rexión de Muskerry de Irlanda. Muskerry é unha antiga rexión na escarpada terra alta da fronteira de Cork con Kerry. O illamento significou a persistencia de prácticas antigas, e tamén a preservación do seu propio dialecto do irlandés, e a supervivencia dun sabor único da música irlandesa. Muskerry practica un Día do Patrón para Gobnait. Como a maioría das nosas santas, herdou o manto dunha divindade local, tamén feminina.

As deusas estaban estreitamente asociadas cos pozos, o brote de Deuses da Terra - auga da propia Terra. Tales deusas patronais eran o suficientemente locais como para velar polos intereses dos agricultores locais e do seu gando. Como todos os Días do Patrón, a xente reúnese no pozo sagrado de Gobnat, agora aumentado de xeito útil cunha estatua da Virxe María. O pozo está dentro dun antigo forte de anel, e a práctica é circunnavegar o pozo 7 veces, sempre no sentido das agullas do reloxo. Despois podes levar a túa botella ao pozo e recoller auga supercargada. Despois, a auga é asperxida no lintel da porta no teu establo. O resultado esperado: ningunha enfermidade entre o gando ese ano.

E a auga tamén é boa para limpar a fronte dun bebé febril. Nunha Irlanda que se seculariza rapidamente, os Días do Patrón prosperan e prosperan. Están aumentando en número, e poderían estar en camiño de sobrevivir ao cristianismo, ademais de ser anteriores a el.

Eu penso que agora está máis claro que esa acepción de patrón e padrón é celta. Que non, que vén de Santiago, o santo Padrón?

Non, está en toda Galicia e en parroquias que non son de Santiago:

padrón
TOPONIMO CONCELLO PARROQUIA
A Chousa de Arriba de Padrón LARACHA (A) Vilaño (Santiago)
A Fonte Padrón OZA DOS RÍOS Rodeiro (Santa María)
A Lama do Padrón BANDE Cadós (Santiago)
Airapadrón SAMOS San Cristovo de Lóuzara (San Cristovo)
As Calexas de Padrón VIVEIRO Galdo (Santa María)
As Leiras de Padrón AMES Ames (San Tomé)
Bouza de Padrón CAMBADOS Oubiña (San Vicenzo)
Camiño de Padrón TEO Luou (Santa María)
Camiño de Padrón a Aguacae LARACHA (A) Caión (Santa María do Socorro)
Camiño do Padrón OÍMBRA Bousés (Santa Baia)
Camiño do Padrón TOMIÑO Goián (San Cristovo)
Camiño dos Padróns MOAÑA Domaio (San Pedro)
Cruceiro do Padrón GONDOMAR Chaín (Santa María)
Estrada Noia-Padrón LOUSAME Vilacova (Santa Eulalia)
Fonte do Padrón MUÍÑOS Porqueirós (Santo André)
Fonte Padrón MOAÑA Moaña (Virxe do Carme)
O Agro do Padrón SANTISO Serantes (Santaia)
O Alto de Padrón CANGAS O Hío (Santo André)
O Camiño de Padrón BRIÓN Bastavales (San Xulián)
O Campo de Padrón VIVEIRO Galdo (Santa María)
O Chao de Padrón NOGAIS (AS) Noceda (San Xoán)
O Monte de Padrón AMES Ames (San Tomé)
O Outeiro do Padrón MUÍÑOS Muíños (San Pedro)
O Padrón BANDE Os Baños (San Xoán)
O Padrón CALDAS DE REIS Arcos da Condesa (Santa Mariña)
O Padrón CALVOS DE RANDÍN Randín (San Xoán)
O Padrón CELANOVA Acevedo do Río (San Xurxo)
O Padrón CELANOVA Mourillós (San Pedro)
O Padrón CERDEDO Pedre (Santo Estevo)
O Padrón GONDOMAR Chaín (Santa María)
O Padrón GUDIÑA (A) A Gudiña (San Martiño e San Pedro)
O Padrón LOBIOS Lobios (San Miguel)
O Padrón MELIDE Maceda (San Pedro)
O Padrón MELIDE Zas de Rei (San Xiao)
O Padrón MOAÑA Tirán (San Xoán)
O Padrón MUÍÑOS Barxés (Santa María)
O Padrón OIA Loureza (San Mamede)
O Padrón OÍMBRA Bousés (Santa Baia)
O Padrón RAIRIZ DE VEIGA Congostro (Santa Mariña)
O Padrón RAIRIZ DE VEIGA Rairiz de Veiga (San Xoán)
O Padrón SANTISO Liñares (Santiago)
O Padrón SANTISO Serantes (Santaia)
O Padrón TOMIÑO Estás (Santiago)
O Padrón TOMIÑO Figueiró (San Martiño)
O Padrón TOMIÑO Goián (San Cristovo)
O Padrón VIGO Matamá (San Pedro)
O Padrón VIGO Valadares (Santo André)
O Padrón VIMIANZO Salto (Santa María)
O Padrón de Adentro MOAÑA Tirán (San Xoán)
O Padrón de Afora MOAÑA Tirán (San Xoán)
O Padrón de Carpanzal CORGO (O) Cerceda (San Pedro)
O Padrón do Valexo CORGO (O) Cerceda (San Pedro)
O Padrón do Vilés CORGO (O) Cerceda (San Pedro)
O Rego Padrón MUÍÑOS Muíños (San Pedro)
Os Nabais do Padrón GUDIÑA (A) A Gudiña (San Martiño e San Pedro)
Os Padróns BRIÓN San Salvador de Bastavales (San Salvador)
Os Padróns CANGAS Aldán (San Cibrán)
Os Padróns CANGAS O Hío (Santo André)
Os Padróns FORNELOS DE MONTES Calvos (Santo Adrián)
Os Padróns MOAÑA Domaio (San Pedro)
Os Padróns MUROS Abelleira (Santo Estevo)
Os Padróns MUROS Louro (Santiago)
Os Padróns PORTO DO SON Noal (San Vicente)
Os Padróns TOMIÑO Tebra (Santa María)
Os Padróns TOMIÑO Vilameán (San Bieito)
Os Padróns de Dentro VIGO Zamáns (San Mamede)
Os Padróns de Fóra VIGO Zamáns (San Mamede)
Padrón AMES Ames (San Tomé)
Padrón AMES Covas (Santo Estevo)
Padrón ARTEIXO Morás (Santo Estevo)
Padrón LALÍN Botos (San Xoán)
Padrón LARACHA (A) Caión (Santa María do Socorro)
Padrón LARACHA (A) Vilaño (Santiago)
Padrón PADRÓN Padrón (Santiago)
Padrón PALAS DE REI Ramil (San Martiño)
Padrón PALAS DE REI Vilareda (San Pedro)
Padrón REDONDELA Saxamonde (San Román)
Padrón VAL DO DUBRA Buxán (Santiago)
Padrón do Couto VIGO Valadares (Santo André)
Padrón, O FONSAGRADA, A Padrón, O (San Xoán)
Padrón, O SANTISO Serantes (Santaia)
Padróns PONTECESO Cores (San Martiño)
Padróns, Os GONDOMAR Morgadáns (Santiago)
Presa do Padrón CALDAS DE REIS Arcos da Condesa (Santa Mariña)
Rego de Padrón PORTO DO SON Goiáns (San Sadurniño)
Rego de Padrón VIVEIRO Galdo (Santa María)