Cuíña

A wikipedia galega di que:Unha cuíña é unha pequena elevación do terreo, de pouca extensión. Como orónimo, Cuíña pode referirse a:

• Cuíña, parroquia do concello de Lugo;
  • Cuíña, lugar de dita parroquia;
• Cuíña, parroquia do concello de Ortigueira;
• Cuíña, parroquia do concello de Oza-Cesuras;
• Cuíña, parroquia do concello de Palas de Rei;
  • Cuíña, lugar de dita parroquia;
• O Vilar da Cuíña, parroquia do concello da Fonsagrada;
  • A Ferraría da Cuíña, lugar de dita parroquia;
  • O Vilar da Cuíña, lugar de dita parroquia;
• Cuíña, lugar da parroquia de Vilariño, no concello de Cambados;
• Cuíña, lugar da parroquia de Quireza, no concello de Cerdedo-Cotobade;
• Cuíña, lugar da parroquia de Cervo, no concello de Cervo;
• Cuíña, lugar da parroquia de Anxeriz, no concello de Friol;
• Cuíña, lugar da parroquia de Ourol, no concello de Guntín;
• Cuíña, lugar da parroquia de Traba, no concello de Laxe;
• Cuíña, lugar da parroquia de Saa, no concello de Lugo;
• Cuíña, lugar da parroquia de San Fins de Eirón, no concello de Mazaricos;
• Cuíña de Abaixo, lugar da parroquia de Grobas, no concello de Melide;
• Cuíña de Arriba, lugar da parroquia de Grobas, no concello de Melide;
• Cuíña, lugar da parroquia de Piñeiro, no concello de Silleda;
• Cuíña, lugar da parroquia de Tremoedo, no concello de Vilanova de Arousa;
• Cuíña, lugar da parroquia de Santo André de Boimente, no concello de Viveiro;
• A Cuíña, lugar da parroquia de Mariz, no concello de Guitiriz;
• A Cuíña, lugar da parroquia das Pontes de García Rodríguez, no concello das Pontes de García Rodríguez;
• O monte Cuíña, na serra dos Ancares.

Amais, como apelido pode referirse a:

• Xosé Cuíña, político galego (1950-2007);
• Rafael Cuíña, empresario e político galego, fillo do anterior (n. 1972).

Ademais cuíñas

• Cuíñas, parroquia do concello da Fonsagrada;
  • Cuíñas, lugar de dita parroquia;
• Cuíñas, lugar da parroquia de Viascón, no concello de Cerdedo-Cotobade;
• Cuíñas, lugar da parroquia de San Xurxo de Piquín, no concello de Ribeira de Piquín;
• As Cuíñas, lugar da parroquia de Muras, no concello lucense de Muras;
• O Pando de Cuíñas, lugar da parroquia de Cuíñas, no concello da Fonsagrada.

Amais, como apelido pode referirse a:

• Pío Lino Cuíñas, poeta e xornalista galego (1851-1927).
• Humberto Cuíñas, poeta e xornalista galego.

Pois ben cuí en celta é apropiado, adecuado, correcto. Exemplos de sinónimos en inglés
appropriate » Oiriúnach, cuí
duly » Mar is cóir, go hoiriúnach, go cuí
fit » Cuí, oiriúnach
fit » Go cuí, go hoiriúnach
fitting » Cuí, oiriúnach, feiliúnach
fitting » Go cuí, etc
pertinent » Ag baint le hábhar, oiriúnach, cuí
pertinent » Go cuí
proper » Cuí, oiriúnach
tasteful » Blasta, oiriúnach, cuí

Sen analizar os verbos cur e cuir poderiamos apuntar que é un lugar apropiado, adecuado, correcto para algo (vivir alí, asentarse alí) ou nunha versión contando con ña o adecuado sería o propietario, "do adecuado". A posesión era do ri?, da tribu?, rotativa?, do que a merecía?, do elixido?, establecida por lei? Fáltanos algo máis de pragmática na cultura celta galega para dar a tradución "cuí", xustamente adecuada.

Facendo un esforzo de imaxinación estaban dicindo o que din os aparcadoiros públicos que só os pode utilizar o propietario "Propiedade privada" ou "Reservado"? Fai miles de anos non era necesario facer esa precisión para ningún terreo agás os primeiros que os reclaman para si e lles chaman cuíñas ou teñen unha función comunal? Non sei, as hipóteses poden ser moitas. A verdade require máis repouso e coñecementos e é posible que aínda así "the answer, my friend, is blowing in the wind".

Finalmente, eu optaría por "do adecuado" e remarcaría a estrutura social que implica. Hai unhas normas sociais que implican certas funcións para uns lugares que son do que lle corresponde segundo esas normas.