Carracedo

A verdade é que levo intrigado polo significado de Carracedo desde hai anos, exactamente desde que, hai moitos anos, pasei no Bierzo polo mosteiro de Carracedo. Onde hai máis?

Pois nada menos que en 128 lugares no listado,

Carra é carro do celta Carr, como explicamos en moitos outros topónimos galegos. Por certo o historiador inglés Raymond Carr ten de apelido Carro.

Así que carra explicado, pero que é cedo?, Resulta que cedo é incluso moito máis frecuente que Carra, cuns 498 elementos no listado de toponimia.

Cedo como tal non existe nos dicionarios de irlandés actual. O máis próximo é  cead1, m. (gs. ~a, pl. ~anna). Leave. 1. Permission.

Se ten que ver cedo con cead o significado esta claro: un lugar carracedo é un lugar que ten permiso para pasar por el con carros. O cal fala dunha administración, posiblemente nos tempos romanos de Galicia, en que de modo organizado se sinalaban os lugares onde eran posible pasar con carros ou non, polo que ademais, explica a amplitude do topónimo.

A verdade que a idea da tradución xurdiu vendo unha paraxe en Láncara que fun visitar para novacarta.eu

exactamente esta Ponte de Carracedo en Láncara (Lugo), unha ponte romana impresionante pero totalmente descontextualizada. Que fai alí unha ponte romana que (ainda máis pequena que as pontes romanas do Miño como as de Lugo ou Ourense, xa que o río Neira é máis cativo) non desmerece doutras pontes romanas de Galicia. Que é o que pode explicar tal despilfarro de construción romana no medio do monte, con apenas tres casas na veciñanza?

Pois a explicación que se me ocorre é a do propio nome, o único sitio que podes pasar con carros sobre o río Neira en moitos kms á redonda é esta ponte, que foi construída expresamente para facilitar ese paso que indica o nome Os carros pasan con permiso.

Agora queda por ver se realmente cead se convirte en cedo en Galicia, se Cea vén de Cead, de Ceal ou de Ceán (a proposta de Celtia). Unha análise máis detallada dos cincocentos cedo do listados pode indicarnos se é así que cedo indica que nos terreos ou territorios implicados os cedo indican un permiso para algo.

Sobre a necesidade dun tal topónmo non hai dúbida: por onde podes pasar co teu carro? o tes que ver que no camiño que levas os carracedos que hai saltando dificultades de ríos ou montes. Un exemplo do aviso necesario que xa vimos en Valcarría, aquí, en celtia.

Hai carracedas, pero poucas, indicando, quizais, a latinización de carraced, ou ainda, do carracead orixinal