Dairo, Daira

Submitted by admin on Mon, 09/02/2024 - 15:34

Se Daire é unha forma dialectal de Dair, oak, carballo, está claro ca latinización arbitraria que se produciu na Galiza medieval evitando toda terminación das palabras en consoante fixo obrigatoria a conversión de dair en dairo e daira. Se daire habia 2 ou 3 en total na toponimia de Galicia dairo e daira hai 82. Son as que sobreviviron claramente (e porque estaban en palabras compostas) á conversión universal de dair en carballo.

dair
TOPONIMO CONCELLO PARROQUIA
A Candaira CORGO (O) Franqueán (Santa María)
A Candaira PÁRAMO (O) A Torre (San Martiño)
A Candaira PÁRAMO (O) Friolfe (San Xoán)
A Candaira RAIRIZ DE VEIGA Sabariz (San Pedro)
A Cavanca do Candairo GUDIÑA (A) O Tameirón (Santa María)
A Chaira de Candaira MUÍÑOS Prado de Limia (San Salvador)
A Cordairiña RIOTORTO Santa Marta de Meilán (Santa Marta)
A Cortiña de Xandaira PEDRAFITA DO CEBREIRO Liñares (Santo Estevo)
A Costa de Xandaira MONDOÑEDO Santiago de Mondoñedo (Santiago)
A de Trasdaira CELANOVA Amoroce (Santiago)
A Penadaira PÁRAMO (O) Gondrame (Santa María)
A Penadaira PÁRAMO (O) Ribas de Miño (Santiago)
A Preseira do Candairo GUDIÑA (A) O Tameirón (Santa María)
A Rabadaira BANDE Bande (San Pedro)
A Ribadaira PÁRAMO (O) Friolfe (San Xoán)
A Sobordaira PÁRAMO (O) Friolfe (San Xoán)
A Tarrodaira TOÉN Trelle (Nosa Señora dos Anxos)
A Val de Pradairo LOBIOS Araúxo (San Martiño)
As Candairas CELANOVA Viveiro (San Xoán)
As Trasdairas VILARIÑO DE CONSO Chaguazoso (San Bernabé)
Camiño de Candaira TABOADA Esperante (Santiago)
Camiño do Lodairo MUGARDOS Piñeiro (San Xoán)
Campodaira, O OUROL Bravos (Santiago)
Candaira CASTRELO DO VAL Pepín (San Vicente)
Candaira MUÍÑOS Prado de Limia (San Salvador)
Candaira TABOADA Esperante (Santiago)
Candaira VEIGA (A) Hedreira (Santa Comba)
Candaira de Abaixo FOZ Nois (San Xiao)
Candaira de Arriba FOZ Nois (San Xiao)
Candaira, A SAVIÑAO, O Rebordaos (Santalla)
Candairos BANDE Calvos (Santiago)
Casardaira BANDE Bande (San Pedro)
Cerdairexe TOÉN Moreiras (San Pedro)
Cruceiro do Lodairo MUGARDOS Piñeiro (San Xoán)
Ermida do Lodairo MUGARDOS Piñeiro (San Xoán)
Fonte do Lodairo MUGARDOS Piñeiro (San Xoán)
Lladairo FONSAGRADA, A Cuíñas (San Cristovo)
Lodairo VIVEIRO Galdo (Santa María)
Lodairo, O MUGARDOS Piñeiro (San Xoán)
Mondairexa SAMOS Loureiro (Santa María)
O Agro do Ladairo SARRIA Ferreiros (San Sadurniño)
O Camiño do Candairo GUDIÑA (A) O Tameirón (Santa María)
O Candairo GUDIÑA (A) O Tameirón (Santa María)
O Ladairo GUDIÑA (A) Barxa (San Xoán)
O Ladairo MONTERREI Vilaza (San Salvador)
O Ladairo OÍMBRA Oímbra (Santa María)
O Ladairo VERÍN Queizás (San Pedro)
O Leiro da Candaira PÁRAMO (O) Friolfe (San Xoán)
O Leiro da Sobordaira PÁRAMO (O) Friolfe (San Xoán)
O Lindeiro de Sapedaira PEDRAFITA DO CEBREIRO Louzarela (San Xoán)
O Lodairo CELANOVA Milmanda (Santa Eufemia)
O Lodairo MUGARDOS Piñeiro (San Xoán)
O Lodairo QUINTELA DE LEIRADO Leirado (San Pedro)
O Lodairo RAMIRÁS Rubiás (Santiago)
O Lodairo SARREAUS Freixo (Santiago)
O Lodairo XOVE Sumoas (Santo Estevo)
O Muíño do Candairo GUDIÑA (A) O Tameirón (Santa María)
O Outeiro de Candaira TABOADA Esperante (Santiago)
O Pradairo CASTROVERDE Montecubeiro (San Cibrao)
O Pradairo MEIRA Seixosmil (Santo Isidro)
O Pradairo PEDRAFITA DO CEBREIRO Pacios (San Lourenzo)
O Pradairo RIBEIRA DE PIQUÍN Os Vaos (San Xoán)
O Prado de Sapedaira PEDRAFITA DO CEBREIRO Louzarela (San Xoán)
O Rodairo SANTISO San Román (San Pedro)
O Terreo do Lodairo MUGARDOS Piñeiro (San Xoán)
Os Candairos MANZANEDA Reigada (Santa María Madanela)
Os Pradairos CASTROVERDE Riomol (San Pedro)
Os Pradairos NOGAIS (AS) Noceda (San Xoán)
Penadaira SARRIA Piñeira (San Miguel)
Ponte da Candaira CORGO (O) Franqueán (Santa María)
Pradairo FONSAGRADA, A San Pedro de Neiro (San Pedro)
Regato de Candaira CASTRELO DO VAL Pepín (San Vicente)
Regos de Candaira MUÍÑOS Requiás (Santiago)
Regueiro de Candaira VEIGA (A) Hedreira (Santa Comba)
Ribadaira SARRIA San Fiz de Vilapedre (San Fiz)
Ribadaira SARRIA Santalla de Arxemil (Santalla)
Ribadairas SARRIA Ortoá (Santa María)
Ribadaires AMES Biduído (Santa María)
Río Candaira CORGO (O) Folgosa (San Martiño)
Río Candaira CORGO (O) Franqueán (Santa María)
Río Candaira CORGO (O) Santo Estevo de Folgosa (Santo Estevo)
Rodaire RIBEIRA Ribeira (Santa Uxía)
Trasdaira VEIGA (A) San Fiz (Santa Catalina)
Veigadaira, A RIBADEO Ove (San Xoán)
Visodairas VILALBA San Simón da Costa (San Simón)

Trasdaira, detrás do carballo ou a carballeira

Visodairas, en Vilalba, fala duns camiños en espiral (Vis) nunha pequena cima de carballeiras. Hoxe non queda moita vexetación, pero ainda os camiños teñen algo de espiral. Míraos.

Lodairo, Ladairo hai que usar que = . E que lá, m. (gs. lae, pl. laethanta).Day. 1. (a) Daytime. é día e un cento de significados máis relativos ao día: pode ser que nese lugar celebren o día do carballo, a festividade do carballo, ou ben están nunha posición que marquen o nacemento do día en certa festa especial ou o ocaso do día nunha festividade especial. Ou ,,,

can3, v.t. & i. (vn. ~adh m, gs. ~ta).1. Chant, sing 2. Speak, talk. 3. Lit: Call, name. E unha das posibilidades de can é cantar ou falar ou chamar.

Así que candaira é o lugar onde cantan ou falan os carballos (seguramente producido polo vento ao pasar entre eles).

Rodairo, Rodaire, demasiados carballos

Ribadaira, Riba do carballo/s

pradairo, é, segundo a RAG, pradairo Para todas as acepcións SINÓNIMO sicómoro substantivo masculino1 (Acer pseudoplatanus) Árbore da familia das aceráceas, de copa ampla, casca lisa e agrisada, follas caducas lobuladas e dentadas, flores en acios colgantes e froitos miúdos en sámara. Lía o xornal nun recuncho da alameda, á sombra dun frondoso pradairo.2 Madeira desta árbore. O pradairo empregábase para facer puntas de lanza.