tol, tollo, tolla, Men, Mens, Boimente, Muimenta

Submitted by admin on Mon, 03/03/2025 - 15:07

Por unha vez a RAE admite que unha palabra pode ser celta: tollo

Quizá del celta *tullos 'agujero'; cf. galés twll, bretón toull, irl. toll.

  1. m. Hoyo en la tierra, o escondite de ramaje, donde se ocultan los cazadores en espera de la caza.

  2. m. tolla (‖ terreno húmedo).

    Sin.:

    • tolla, tremedal, tembladal, ciénaga, lodazal, barrizal, pantano.
  3. m. rur. Ar. Charco formado por el agua de lluvia.

  4. m. León y Sal. Lodo, fango.

Sinónimos o afines de «tollo2»

  • tolla, tremedal, tembladal, ciénaga, lodazal, barrizal, pantano.

Agora imos á wikipedia inglesa a ver 

The Mên-an-Tol (Cornish: Men an Toll) is a small formation of standing stones in Cornwall, England (grid reference SW426349). It is about three miles northwest of Madron. It is also known locally as the "Crick Stone".

Location

The Mên-an-Tol stands near the Madron to Morvah road in Cornwall. Other antiquities in the vicinity include the Mên Scryfa inscribed stone about 300 metres to the north and the Boskednan stone circle less than 1 kilometre to the northeast.

Etymology

The name Men an Toll in Cornish means "the stone of the hole".

Así que Men é pedra e Tol é burato en córnico.

Ben, imos agora por Tol en galego do que o dicionario de dicionarios dá cinco acepcións; a primeira, de Sarmiento, di

En Tuy se llama tol y una tol aquella presa de agua que sirve para regar los maizales u otros sembrados. Hay verbo gallego entolar el agua, y es cuando se divide el agua para el riego. En Pontevedra se llama tola a aquella presa menor de agua. En lo restante de Galicia se llama levàda de agua. La voz presa, de prehendo es una como tomada o tomadura de agua o toma o tola, y todo de tollo, tolo. Si esos pequeños acueductos vienen encañados con caños de barro, se llama en los autores rei agrariae, canabulae y novercae . Colección 1746-1770

Vemos que Sarmiento relaciónao co tollo castelán, polo tanto vén do celta segundo a RAE, pero, ademais esas desviacións de auga son buratos para que se desvien e entolar é facerlle unha desviación, un burato ao cano da auga.

Ademais,  hai o lugar de Tollo, na parroquia de Goián no concello de Tomiño, seguramente co mesmo significado que tol (en irlandés  toll e é probable que oscile a tollo ou a tol en galego), pero adaptado a un burato nas canles de auga.  E para pechar os exemplos, existe a parroquia de Tol,  Tol é unha parroquia do concello de Castropol no Principado de Asturias.

Outra acepción dos dicionarios, sen embargo, di que tol ven do latín obturare!

Pero é que temos Mens

Que nos lembra o uso, pouco extendido da palabra celta men para describir lugares con grandes pedras graníticas. Hai tantos lugares así que describir un lugar polas pedras non é moi preciso.

Non pasa o mesmo con Boimente bo-i-men-te, As vacas defendense do frío entre rochas, vacas quentes nas rochas

O topónimo galego Boimente pode referirse a:

E, por último, Muimenta, ou Moimenta (oscilación o-u)

topónimo galego Muimenta pode referirse a:

O topónimo Moimenta pode referirse a:

En Galicia
En Portugal

Que podemos ler Muid-Men-Tá

muid, 1 pl. pron. We, us. 1. We. (a) (Subject of vb.) , bhí, bheadh, ~, we are, were, would be

Nós estamos entre rochas ou nós somos rochas, duros como rochas.

As versións máis evoluídas para que tivesen significado latino serían:

O topónimo galego Moimento pode referirse a:

Parece que queren dicir, aquí hai movemento

O topónimos galego Moimentos pode referirse a: