Ceal, Ceás, Peizás

Submitted by admin on Sat, 01/29/2022 - 12:42

En principio Ceal, se un mira a Galipedia, parece que estamos falando de fóra de Galicia.  Así aparece Antonio Blanco Freijeiro  que traballou en Ceal en Xaén. Hai tamén un río Ceal que vai dar ao Guadalquivir. A mín sóname como apelido galego,  pero o Ilga non o ten.

Miramos no listado de toponimia e atopamos, non ceal, senón ceás:

ceás
TOPONIMO CONCELLO PARROQUIA
Camiño de Venceás ENTRIMO Venceáns (San Tomé)
Escola de Venceás ENTRIMO Venceáns (San Tomé)
Fonte de Venceás ENTRIMO Venceáns (San Tomé)
Miradoiro de Venceás ENTRIMO Venceáns (San Tomé)
Os Ceás FOZ Foz (Santiago)
Peiceás POL Carazo (San Pedro)
Venceás ENTRIMO Venceáns (San Tomé)

Así que supoñemos que ceás é un plural -inventado- de ceal:

ceal1, m. (gs. ~). 1. Want, lack; absence of. ~ airgid, céille, lack of money, of sense. De cheal eolais, for want of knowledge. I g~ tobac, in need of tobacco. (De) cheal nirt, for want of strength. Níl aon cheal orainn, we want for nothing. (De) cheal gan misneach a bheith aige, because he is lacking in courage. Déan do rogha ~ de, make what you like of it (you must do without it). 2. Extinction; concealment. (a)~ a chur i rud, to do away with sth.; to cover up, hide, sth. Chuaigh ~ sa bhia, the food disappeared. Chuir ~ san airgead, he did away with the money. Cuir ~ ann sula bhfeice siad é, put it away before they see it. (b)Rud a chur ar ~, to abolish sth. Cuireadh an rún, an reacht, ar ~, the motion, enactment, was set aside, rescinded. Cuireadh na fiacha ar ~, the debts were extinguished. an t-ordú curtha ar ~, the order has been cancelled. (c)Rud a ligean ar ~, to let sth. fall into disuse, disappear; to neglect sth. Ligeamar an ar ~, we let the day go to loss. Lig a cheart ar ~, he forfeited his right. lig do chúram ar ~, dont neglect your responsibility. (d)Dul ar ~, to disappear; to cease to exist. Bheith ar ~, to be absent, missing; to be no more. Ar ~ ón tréad, missing from the herd. Ar ~ ó do mhuintir, gone from, lost to, your people. 3. Dul thar ~ le rud, to go too far, take too long, with sth. thar ~, a day late, overdue. Gloine thar ~, a glass too many. cuir thú féin thar ~ leis, dont overdo it.
 
Así que estamos falando de 1 Querer, faltar; ausencia de. 2.Extinción; ocultación. O río Ceal é un río que se oculta nalgún momento? Vexamos se o composto máis extendido de Ceás se acae ben:
Venceás en Entrimo o ten claro Ben Ceás=Ben Ceal, faltan mulleres. Non teñen mulleres.
Os Ceás en Foz era un cemiteiro de animais, onde os animais se extinguen, se enterran, xa que logo.
En canto a Peiceás, pois temos, xa vimos,
péic, f = péac1.
péac1, f. (gs. péice, npl. ~a, gpl. ~). 1. Peak, pointPico de enterramento, pico dos que faltan, dos ausentes?
 
E agora pensamos que se é así, ese nome debería ter unha alta representación na toponimia galega. Pero  como se vé non como peiceás, senón como Peizás
peizás
TOPONIMO CONCELLO PARROQUIA
A Agra de Peizás PINO (O) Medín (Santo Estevo)
A Carballeira de Peizás SANTISO Pezobrés (Santo Estevo)
A Corga de Peizás LOBIOS San Martiño de Grou (San Martiño)
A Presa de Peizás SARRIA San Xulián da Veiga (San Xulián)
A Veiga de Peizás CASTRO DE REI Duarría (Santiago)
Camiño de Peizás CAMBRE Bribes (San Cibrán)
Camiño de Peizás VIGO Bembrive (Santiago)
Chousas de Peizás VALADOURO (O) Frexulfe (Santa Eulalia)
Muíño de Peizás CASTRO DE REI Pacios (San Salvador)
Muíño de Peizás LOBIOS San Martiño de Grou (San Martiño)
Os Peizás CALDAS DE REIS Saiar (Santo Estevo)
Os Peizás CARNOTA Santa Comba de Carnota (Santa Comba)
Os Peizás PARADA DE SIL Pradomao (San Xiao)
Peizás ALFOZ San Pedro de Mor (San Pedro)
Peizás ARZÚA Burres (San Vicenzo)
Peizás ARZÚA Pantiñobre (Santo Estevo)
Peizás BANDE Bande (San Pedro)
Peizás BOIMORTO Arceo (San Vicenzo)
Peizás CALVOS DE RANDÍN Calvos (Santiago)
Peizás CAMBRE Bribes (San Cibrán)
Peizás CASTRO DE REI Pacios (San Salvador)
Peizás CASTROVERDE Cellán de Calvos (San Salvador)
Peizás CASTROVERDE Páramo (San Miguel)
Peizás CASTROVERDE Rebordaos (San Xurxo)
Peizás CASTROVERDE Recesende (San Cibrao)
Peizás CORGO (O) Anseán (Santa Catarina)
Peizás CORGO (O) Vilachá (San Xiao)
Peizás CORGO, O Anseán (Santa Catarina)
Peizás CORISTANCO Verdes (Santo Adrán)
Peizás ESTRADA, A Remesar (San Cristovo)
Peizás FOZ San Martiño de Mondoñedo (San Martiño)
Peizás FOZ Santo Acisclo do Valadouro (Santo Acisclo)
Peizás LOBIOS Grou (San Mamede)
Peizás MAÑÓN Mañón (Santa María)
Peizás MELIDE Maceda (San Pedro)
Peizás NEVES, AS Santiago de Ribarteme (Santiago)
Peizás OZA DOS RÍOS Bandoxa (San Martiño)
Peizás OZA DOS RÍOS Cis (San Nicolao)
Peizás PALAS DE REI Carteire (Santa María)
Peizás PÁRAMO (O) Santo André da Ribeira (San Pedro)
Peizás PINO (O) Castrofeito (Santa María)
Peizás RAMIRÁS Escudeiros (San Xoán)
Peizás RIBADUMIA Ribadumia (Santa Baia)
Peizás TABOADA San Xián de Insua (San Xián)
Peizás VEREA Albos (San Mamede)
Peizás VIGO Bembrive (Santiago)
Peizás VIMIANZO Cambeda (San Xoán)
Peizás de Modesto MELIDE Maceda (San Pedro)
Peizás de Riba CARNOTA Santa Comba de Carnota (Santa Comba)
Ponte dos Peizás CARNOTA Santa Comba de Carnota (Santa Comba)
Praia de Peizás FOZ San Martiño de Mondoñedo (San Martiño)
Veiga de Peizás VALADOURO (O) Frexulfe (Santa Eulalia)
52 topónimos levan ese nome e, ademais, permiten testar se a tradución é correcta, xa que estamos falando de cemiterios celtas, que en zonas ácidas non quedarán restos pero nas outras pode que si. Xa sabedes, buscade en peizás, nos picos de cemiterio, onden quedan osos e ainda restos de vestixios de armas, de enterramentos.