Idem co apelido Antelo do celta galego ao galego actual. Temos xa referencias no que vimos ata o momento que poden guiarnos nos dous casos.

Como se traduciría do celta galego ao galego actual o apelido Bugallo?

Non abunda moito este topónimo celta. Así que ser de casa nobre ou non, non debía ser unha preocupación fundamental para a maioría da xente. Sen embargo nesa zona si debía selo: hai tamén unha casa real nas proximidades.

Aínda que é tamén topónimo, quizais sexa máis coñecido como apelido. A que se referirían exactamente? Non sempre podo facer unha hipótese razoable do porque da existencia dunha palabra (e na maioría dos casos será unha especulación). Neste caso non será razoable, senón a primeira que se me vén a mente: un uso da arma como galón, como xerarquía,  denotando a importancia militar do que vive alí, algo así como os brasóns de pedra dos pazos e casas medievais.

Nese lugar, na costa, seguramente fabricábanse hai miles de anos pezas de cociña e cacerolas, potes, etc... metálicas. Por se serve de algo, cacerolas en irlandés actual é pannaí. Así que case o traducimos mellor do  inglés.

Da mesma liña de palabras que Arma metálica que xa vimos.

Outro apelido celta. Este outro exercicio é faciliño tamén. Que é o que coñecemos da palabra? A letra A, por outra banda é exactamente igual co a inglés, un, unha. Hai que lembrar que o celta permite prescindir deses artigos indeterminados. Aquí, sen embargo, se poñen.

Ademais

O topónimo Abuín pode referirse a:

É unha tradución -algo libre, a verdade- do nome dun concello galego. Lese o mesmo en inglés que en celta galego. Explicado este nome abriranos a porta a un cento de nomes celtas galegos. Pero agora estamos preguntando. De que concello se trata?

Na wikipedia inglesa fálase de Nemain

Fun hai 2 días ata San Cristovo de Novelúa, unha preciosa igrexa románica en Monterroso, o cal traéme á mente tres reflexións:

-San Cristovo, un Santo lendario. é dicir imaxinario, co que a Igrexa cristianizou algún deus pagán. Semellante a Bríxida, deusa  celta que conservou o mesmo nome como santa. Polo número de parroquias que se chaman Cristovo na wikipedia (case 20) dá idea da importancia do deus primitivo anterior en Galicia. A algún destes santos lendarios hai pouco a Igrexa devolveunos ao limbo, fixoos desaparecer do santoral.

Este é un apelido celta. Cal é? Despois de todo o que vimos ata agora  a pregunta está chupada. Non?

Esta pregunta admite unha resposta multilinguaxe, xa que vimos que orixinalmente Vila poidese ser Baile ou Bally, que convertida ao galego convértese en Vila, que convertida ao castelán convértese en Villa. Como ninguén ten idea de que significa a segunda parte da palabra- estritamente celta- ninguén fai o xogo de traducións para esa parte. Pero nos apelidos galegos hai versión galega e castelán da primeira parte da palabra.