Imos a un lugar mítico celta galego (sen discusión, e admitido universalmente). Estamos hai 4000-5000 anos e como pobo decidimos enterrar os nosos parentes e veciños en terra, (ou quizais só aos xefes), pasando dos tipos anteriores de enterramento (quizais deixalos como comida para carroñeiros, no lume, no mar, etc). Inventamos o enterramento nas mámoas. E inventamos tamén a xustificación, queremos manter quentes aos nosos, deixalos cos seus enxovais, coas súas armas e posesións máis apropiadas para a viaxe ao máis alá.

Neste lugar hai unha fervenza, e inspira unha reflexión sobre as xentes celtas galegas e os seus lugares: teñen centos de lugares que tiñan un poema asociado, (xeolocalizado como facemos en novacarta.eu, críamos que o inventabamos nós e fixéronno os nosos antergos) e o título dese poema dá nome ao lugar. Estou falando non de un, dous ou unha ducia, estou falando de centos de lugares que tiñan poemas asociados. O predominio cultural das letras sobre as ciencias en Galicia xa vén de lonxe. Somos bardos, e, moi tanxencialmente, guerreiros, agricultores, navegantes e pescadores.

Estaba contando que era a herba dona a un criador de frores e herbas e rapidamente di:

Algo así como belladona. Pois non, a belladona ten opio que dilata e embelece as pupilas das donas. A herba dona " por mor a que o seu zume provoca un intenso lagrimexo, coma se se tratase de fume, así como polo seu cheiro, que tamén se lle asemella.", simplemente é unha mala herba.

Herba dona na Galipedia

Algúns opinan que os árabes estiveron 30 anos en Galicia, outros que só nas escaramuzas de Almanzor ( A súa xesta máis importante foi o saqueo de Santiago de Compostela o 10 de agosto de 997, cando incendiou e destruíu a catedral e o sepulcro do Apóstolo, e obrigou aos cativos cristiáns a levar as campás da

Tamega=O río manso en indoeuropeo, tal e como pode verse na foto de Pablo e como o manso Támesis (Thames) que canta T.S. Elliot en The Waste Land. Ríos irmáns son os ríos River Tame, Greater Manchester  ou o River Tame, West Midlands ver Etymology (slow flowing))

Hai un exemplo moi famoso de trasposición (máis que tradución) na época de Franco da localidade de Niño da Aguia (un fermoso e clarísimo descritor do lugar, "el nido del Águila") ao castelán como "El Niño de la Guía". Nun vemos un fermosos monte cunha aguia no cume e noutro vemos un neno "que guía".

Celtia.org é unha especie de libro de problemas. Recomendamos para aprender ir a visitar as páxinas de  https://www.progael.com como a de https://www.progael.com/gl/tematicos/ver/21 ademais de aprender que as cousas son como son -celtas- nunha magnitude  inimaxinable e moi doumentada, serven para despois aprender a resolver os problemas que propoñemos.

Os recomendamos. Le un artigo de celtia.org e tres deles...

Unha das características do celta é a reconfirmación. O que afirmamos parece que ten que ser confirmado polo interlocutor, ademais volvendo a repetir parte da frase, o noso ¿nonsí?

Fagamos o experimento mental seguinte (estilo Einstein):

Imaxina un lugar onde é posible ver moitas lúas.

Unha vez solucionado o experimento mental, busca nese tipo de lugares que adiviñache onde se describe así en lingua celta galega. É dicir a descrición, en celta, axústase perfectamente a realidade dun lugar (aínda que sexa de forma poética). Que máis proba cómpre?

Cando paso -con certa frecuencia- por esa estrada o letreiro me canta "... deus da morte"; chega un momento en que entendes os letreiros perfectamente. 

Pese a que a visión culta da lectura celta de Galicia fala de deuses e as súas historias míticas, tales constuctos  non existen na fala celta galega -na  que non pervive- nin Epona, nin Lug (ben, si, en Lugo e no apelido Lugrís, pese aos Lucus interpostos ), nin ningún outro.

Aquí unha representación utilizando unha versión miña da curva de Hilbert do deus da morte. A quen se referirían?...