Xa vexo aos meus amigos e amigas dicindo que vaia!, xa está Manuel esaxerando. A quen quererá engaiolar?

Pois non, meus queridos amigos e amigas. Esta frase non a dixen eu. Escoiteina. Hai uns anos, cando, antes da pandemia, era posible viaxar. Que tempos aqueles!

Onde? pois en Ibiza, ou Eivissa, na feira hippy de Ibiza que se fai no interior periodicamente. Estaba mercando libros e merquei algún libro, un, como podedes imaxinar, sobre os misterios do mundo. O libreiro preguntoume de onde era, galego, lle dixen.

Nesta vez, o proceso de deducción foi a inversa da habitual. Ver no dicionario gaélico cumar e pensar que si, que probablemente haxa cumar en Galicia.

O vemos

cuma1, f. (gs. ~, pl. ~í). 1. Shape, form; appearance, look, effect.

Se hai algunha tradución do celta que teña unha corroboración aplastante nos xornais das últimas décadas será esta. Quere dicir que está a ocorrer o mesmo que ocurriu durante miles de anos pola razón que explica o nome.

Sárdoma, Vigo unha parroquia de Vigo, que ten unha orixe inmemorial, que ademais nos describe o nome, contándonos porque vai a haber sucesos cíclicos, que describe, nese lugar.

Moita información en tres sílabas, non credes?

No listado da toponimia

Hai moito, moito tempo eu poñía acertixos en celtia.org para estimular a implicación e a participación da xente. Non me crerás senón ves que che estou dando unha ferramenta imprescindible para desvelar toda a toponimia celta galega. Próbaa. Intenta traducir ti o teu monte, o teu río, o teu lugar e entender aos teus antepasados seguindo o que ves, a túa contorna. Intenta entendelos e o verás finalmente entendido.

Pois este problema celta baseábase en observar as fotos publicadas na Voz sobre a parroquia Lumeares na Ribeira Sacra

Collemos un exemplo con dúas traducións ben distintas. a celta e a "sueva". A versión sueva imos collela  dun libro do que non citarei o nome. Todo traballo merece un respecto.

A tradución desta palabra é preciosa. Breve, cortante, orgullosa e descriptiva. Hai un Escanlar no mapa, a carón de Lusío, en Samos. Pero na Galipedia hai máis.

O topónimo galego Escanlar pode referirse a:

Tórdea, Castroverde  unha parroquia de Castroverde e o Río Tórdea afluente do Miño pregúntannos agora que significan. O Pazo de Tor en Monforte dános  a primeira pista porque o temos traducido xa en Celtia:

Hai dous días pasei pola casa de Vazquez Queipo, o matemático creador da táboa de logaritmos máis vendida en España desde  a metade do Século XIX ata aproximadamente 1975 ou 1980, cando se impoñen as calculadoras nas aulas e universidades.

Casa Forte de Lusio  As fotos son escuras porque había unha das primeiras treboadas dunha semana de máximos de treboadas.

Hai máis Lusíos?A Galipedia di de 2:

Penso que todos os lectores de celtia.org deberían levantar a mán para dicir, eu sei, eu seino...

Pero primeiro onde hai Albín?

Polo menos aquí